2025: 80 jaar bevrijding

Vliegende start  met een kick-off voor de theatervoorstelling ‘Alias Maurits’

In het grand café van Het Punt in Vroomshoop(op dinsdagavond 18 juni 2024) vond onder grote belangstelling de kick-off van de theatervoorstelling ‘Alias Maurits’ plaats. De petit fours met daarop het logo van ’Alias Maurits, een geste van bakker Van der Goot, vielen in de smaak. Het script, een meeslepende epos over oorlog, verzet, liefde, verraad en bevrijding, speelt zich af in Stegeren, Londen, Dachau en Vroomshoop en werd nader toegelicht door schrijver Hans Nieboer.

Regisseur Jennifer Jansen stelde onder veel applaus van de aanwezigen, waarbij de leden van de aan de theatervoorstelling deelnemende Kopergroep van De Harmonie Vroomshoop, de speelsters en speelsters nader voor. Meer dan vijftig rollen zijn ingevuld en dat gebeurde via eerder audities in het theater van Het Punt.

Toen Jennifer Jansen de beide hoofdrolspelers wilde voorstellen, was er even verwarring. Die speler en speelster ontbraken onverwachts. Voorzitter Floris Eising van het organiserende 4 mei comité Vroomshoop stelde voor om buiten Het Punt te kijken of de hoofdrolspelers daar misschien waren. Op dat moment kwam er een legertruck uit de Tweede Wereldoorlog aanrijden met in de cabine naast de chauffeur Rien Lucas de beide hoofdrolspelers. Dat zijn Alfred van der Veen als geheim agent, verzetsman en telegrafist Jaap Beekman, alias Maurits  en José Runhaar als zijn vrouw en geheim agente Yolande Unternahrer.  Het was een prachtige entree geheel in stijl en dat ging gepaard met een bijzonder enthousiast onthaal bij de ingang van Het Punt.

In het grand café vertelde Philip Beekman uit Beerta aansluitend een indrukwekkend verhaal over zijn vader verzetsman Jaap Beekman, alias Maurits. De gruwelen in het concentratiekamp Dachau, waar ook Yolande met drie andere geheime agentes een gruwelijk einde vond,  bleven niet onbesproken. Philip Beekman nam het initiatief om het doorleefde verhaal over zijn  vader bekend te maken, dat als basis diende voor de theatervoorstelling ‘Alias Maurits’.  

Ook Remy Denker uit Almelo, voorzitter van de Vereniging voor Experimenteel Radio Onderzoek Nederland, hield een boeiend verhaal. Morse is na vele jaren intensief gebruik als werelderfgoed erkend. Morsecodes speelden tijdens de oorlogsjaren zonder internet of mobiele telefoons een cruciale rol in de communicatie. De Duitse bezetter wilde perse de zendberichten onderscheppen en dat kon dramatische gevolgen hebben.

In Stegeren was de rol van Jaap Beekman door zijn zendactiviteiten als telegrafist uiterst belangrijk in de contacten met het hoofdkwartier van de Raad van Verzet in Londen, ook waar het om droppings ging. Remy Denker overhandigde aan Alfred van der Veen een zendkoffer met daarin een tegoedbon voor een spoedcursus morse om zo zijn rol als Jaap Beekman in ‘Alias Maurits’ levensecht te kunnen spelen.  

De groepsfoto in het theater van Het Punt was een levend en aantoonbaar bewijs dat vele vrijwilligers uit Vroomshoop en omgeving ‘Alias Maurits’ metterdaad dragen. Binnenkort starten de repetities onder leiding van regisseur Jennifer Jansen op weg naar vijf geweldige theatervoorstellingen in april en mei van het volgend jaar. Voor andere bijzonderheden: www.aliasmaurits.nl

Theaterproductie ‘Alias Maurits’  als opvolger van ‘5 april 1945’

In april 2015 genoten een kleine 1200 bezoekers in het volgepakte theater van het toen net geopende activiteitencentrum Het Punt in Vroomshoop van vier indringende voorstellingen, getiteld ‘5 april 1945’.  Na 70 jaar kwam de bevrijding van Vroomshoop weer volop tot leven en dat op een meeslepende wijze. De Vroomshoper Hans Nieboer tekende voor het script. Er was sprake van geweldige acteerprestaties door jong en oud onder leiding van de jonge regisseur Jennifer Veltink. Muzikaal leider, componist en pianist Gezinus Veldman stuwde de kopergroep van  de Harmonie Vroomshoop tot grote hoogte. Joost Visser werkte als slagwerker mee, evenals voice-over Alberto Stegeman.  Menigeen sprak de wens uit dat er een vervolg zou komen, op welke wijze dan ook.

Dat vervolg komt er. Ter gelegenheid van 80 jaar bevrijding heeft het 4 mei comité Vroomshoop besloten dat dat vervolg er in 2025 komt. Hans Nieboer heeft de uitdaging weer opgepakt en schreef het script. Hans kwam in contact met Philip Beekman uit het Groningse Beerta, een van de vijf kinderen van verzetsman wijlen Jaap Beekman. Na de bevrijding woonde de op 21 december 1912 geboren Jaap Beekman in Kloosterhaar en nadien opnieuw in Zwolle, waar hij op 15 november 2010 op 90-jarige leeftijd overleed. Philip Beekman leverde authentieke verhalen over zijn vader aan, die zijn verwerkt in het script.

Jaap Beekman was tijdens de Tweede Wereldoorlog geheim agent en telegrafist en werkte samen met de verzetsgroep Salland op het droppingsterrein in Stegeren. Jaap Beekman had in de oorlog de schuilnaam Maurits. In Londen was zijn opleiding tot telegrafist/marconist en daar trad Jaap Beekman in het huwelijk met zijn studiegenote de Zwitserse geheim agente Yolande Unternahrer. Yolande ging nadien samen met bekende andere geheime agentes het verzet in Frankrijk steunen, maar moest dit met de dood bekopen.

Nog niet op de hoogte van het wrede lot van zijn prille echtgenote in het beruchte concentratiekamp Dachau, werd de gedropte geheim agent Jaap Beekman, alias Maurits als lid van de verzetsgroep Salland in Stegeren als telegrafist actief. Van daaruit onderhield Maurits intensieve zendcontacten met het hoofdkwartier in Londen om de droppings en de bevrijding voor te bereiden. In Vroomshoop werd aan de Vriezenveenseweg de salonwagen van ondernemer Jan Jacob de Groot overvallen door KK’ers uit kamp Erika, waarbij de beruchte kampbeul Hendrikus Bikker. Dat had niet veel later tragische gevolgen voor de eigenaar van de salonwagen Jan Jacob de Groot en voor de Vroomshoopse verzetsman Jan van der Haar, die op 2 maart 1945 bij Varsseveld samen met 44 lotgenoten werden gefusilleerd.

Deze intrigerende en fascinerende verhaallijn uit de Tweede Wereldoorlog berust voor 100% op waarheid en vormt de basis van de theaterproductie ‘Alias Maurits’. Het is een meeslepend epos over oorlog, verzet, liefde, verraad en bevrijding, die zich in Londen, Dachau, Stegeren en Vroomshoop afspeelt. Mooi is dat de krachten van 10 jaar geleden bij de theatervoorstelling ‘5 april 1945’ in 2025 opnieuw worden gebundeld met een inbreng van Vroomshopers en oud-Vroomshopers.  

Jennifer Jansen-Veltink voert weer de regie. De muzikale invulling kent in 2025 dezelfde uitvoerenden dan in 2015 met musicus Gezinus Veldman, de kopergroep van de Harmonie Vroomshoop, slagwerker Joost Visser en arrangeur Henri Gerrits. en Tv-presentator Alberto Stegeman is opnieuw de voice-over.  John Mulder zorgt voor de begeleidende beelden.  Aan licht en geluid, uniformen en kleding, waarbij uniformen en ook aan andere attributen wordt veel aandacht besteed.

De data van de uitvoeringen van ’Alias Maurits’ zijn bekend: vrijdagavond 4 april, zaterdagavond 5 april, zaterdagavond 12 april, vrijdagavond 2 mei en zaterdagvond 3 mei 2025 in het theater van Het Punt in Vroomshoop. Berichten over de kaartverkoop et cetera zullen later volgen.

Programma 4 mei 2024: Herdenking in Vroomshoop

Op zaterdagavond 4 mei aanstaande vindt de jaarlijkse herdenking plaats op het Vredesplein in Vroomshoop. Als landelijk thema voor de herdenking geldt dit jaar ‘Vrijheid vertelt: opmaat naar 80 jaar vrijheid’. Het Nationaal comité vraagt hiermee aandacht voor de impact op oorlog op individuen, families en op de samenleving.
Bij het monument voor vrede, vrijheid en recht begint het orkest van de Harmonie Vroomshoop om 19.25 uur met het spelen van koraalmuziek. Om 19.30 uur volgt het welkomst- en openingswoord door Floris Eising, voorzitter van het 4 mei comité Vroomshoop. Burgemeester Hans Broekhuizen houdt namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Twenterand een toespraak. Dit jaar leveren de leerlingen van de adoptieschool de Oranjeschool hun bijdrage aan de herdenking.
De krans- en bloemlegging ziet er als volgt uit: Burgemeester Hans Broekhuizen namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Twenterand, leerlingen van de Oranjeschool namens de Vroomshoopse jeugd en de Canadese bevrijders, de Oranjeverenging Vroomshoop, het Rode Kruis Twenterand, jongeren van de inloop van de stichting Zorgsaam Twenterand en tot slot het 4 mei comité Vroomshoop. Voor iedereen, die dat wil, wordt er vervolgens gelegenheid geboden om bloemen bij het Vredesmonument neer te leggen.
Na het luiden van de kerkklokken en het spelen van de Last Post volgen vanaf 20.00 uur de twee minuten stilte. Direct daarna worden twee coupletten van het Wilhelmus gespeeld en gezongen. Comitélid Jeanine de Jong draagt afsluitend een gedicht voor. Het 4 mei comité Vroomshoop verzoekt de lokale bevolking op 4 mei vanaf 18.00 uur tot zonsondergang de Nederlandse vlag halfstok te hangen.

Dodenherdenking

Opdat wij niet vergeten
Vele decennia later
Dragen mensen nog littekens op hun ziel
Dreunt oorlog door in verdere generaties
Vele decennia later
Zwijgen mensen
Vergeten mensen
Mensen leven door
Vele decennia later
Leven de gestorvenen voort in het verdriet
Getekend door de pijn van een periode vol ellende
in de hoop dat niemand dit meer hoeft mee te maken
Want het gevoel van oorlog sterft nooit.

(Daan van Bruggen)