Historie en tijdlijn - vervolg -

Snel wordt door het 4 mei comité Vroomshoop begonnen met een actie voor een eigen herdenkingsmonument. Een aanzienlijke landelijke subsidie wordt binnen gehaald en een financiële actie onder de bevolking en het bedrijfsleven doet de rest. Ook vindt er een geslaagde sponsorloop plaats. De sinds 3 februari 1989 officiële stichting 4 mei comité Vroomshoop benadert kunstenaar Kees Huigen uit Den Ham, die voor een ontwerp met de nodige zeggingskracht tekent.

Het monument wordt in een omarmende vorm met basaltkeien gemaakt met in het plateau vele zwerfkeitjes. Deze staan voor de vele slachtoffers en voor kracht van het verzet tegen de onderdrukker, waardoor er een opening in de vorm van een “V” in de zo harde muur is gekomen. Deze V staat voor vrede en vrijheid en ook voor verzet, verdriet, verdraagzaamheid, verzoening en Vroomshoop. Kunstenaar Kees Huigen plaatst een stukje steen van de gevallen Berlijnse muur aan de achterzijde van het V-monument. Dat is er op eigenhandig door hem medio november 1989 in Berlijn.

Het door secretaris Hans Nieboer geschreven boek “Vroomshoop bevrijd” is in een mum van tijd uitverkocht. De opbrengst van de 1000 boeken is uitermate welkom voor de financiering van het nieuwe monument. De benodigde 40.000 gulden wordt zo in betrekkelijk korte tijd bijeengebracht, ook door een financiële toezegging van de gemeente Den Ham. Aannemer Marsman uit Vroomshoop klaart de klus. Een zitbank wordt geschonken door de firma Hutten uit Beerzerveld. Op donderdag 12 april 1990 wordt het monument voor vrede, vrijheid en recht onder grote publieke belangstelling onthuld door Nr. J.A.M Hendrikx, commissaris van de Koningin in de provincie Overijssel. Daar aan voorafgaande is er een inleidende bijeenkomst in het MCC, waarbij Jan Nieboer, oud-verzetsman en oud-commandant van de verzetsgroep Stegeren,  aandacht vraagt voor de belangrijke en vaak onderschatte rol van burgers, die met gevaar voor eigen leven onderduikers en Joden hebben verborgen.

Burgemeester ir. Hans van Overbeeke van de gemeente Den Ham maakt direct na de onthulling bekend dat het plein voor de bibliotheek in het vervolg “Vredesplein” zal worden genoemd. Het naambord wordt onder groot applaus onthuld. Op 4 mei 1990 vindt bij het nieuwe monument een herdenking plaats met veel belangstelling van jong en oud. Onder de aanwezigen zijn een aantal oud-bevrijders en hun partners uit Canada, die op dat moment en daarna periodiek worden opgevangen in gastgezinnen In Vroomshoop en omgeving in het kader van “Welcome Again Veterans”. Voor de Canadese gasten worden steeds door een speciale werkgroep aantrekkelijke activiteiten ontwikkeld, waarbij het Matschappelijk Culturele Centrum (MCC) als “Canada Bar” fungeert.

De expositie “Dat nooit weer” wordt in de bibliotheek op het Vredesplein gehouden, die door burgemeester ir. Hans van Overbeeke van de gemeente Den Ham en voorzitter Hendrikus Wekamp wordt geopend.  Daarna zouden in de loop van jaren nog meerdere druk bezochte tentoonstellingen volgen. Het 4 mei comité kan daarbij steeds een beroep doen op vele vrijwilligers, zoals Bertus Westera, Hendrik Kerkdijk, Henk Koldenhof, John Mulder en het echtpaar Bert en Anja Sluijer.

Op 4 mei 1991 is Hanny Ritmeester-Meijler uit Eindhoven gastspreker tijdens de herdenking op het Vredesplein. Hanny Meijler, van Joodse afkomst, woont tijdens de oorlogsjaren in Vroomshoop. Zij schrijft in haar boek “Afkloppen” onder meer over de bewogen periode van de oorlog.  Na een indrukwekkende toespraak huldigt Hanny Ritmeester Meijler uit respect haar vriendin Fennegien Dam-Kolkman uit Vroomshoop, die zich tijdens de oorlog samen met haar man Piet moedig heeft getoond net menslievende opvang. Fennegien Dam-Kolkman levert ook een aandeel in het boek “Vroomshoop bevrijd”  door haar dagboek met een beschrijving van 5 april 1945 prijs te geven. 

In 1992 keert de Amerikaanse bombardier Bob Hansell van het met een buiklanding op 29 juni 1944 neergekomen onbemande vliegtuig B17 terug naar Vroomshoop. In huize Ekkel aan de Kolkmanweg wordt hem een attentie van het 4 mei comité aangeboden. Op 5 mei (Bevrijdingsdag) gaat de nationale vlag elk jaar bij het V-monument in top. Op 15 augustus gebeurt dat ook jaarlijks om de mondiale beëindiging van de Tweede Wereldoorlog door de capitulatie van de Japanners te herdenken.

Op 5 april 1995 wordt een halve eeuw bevrijding gevierd met een dag van verzet. Verschillende oud-verzetsmensen zijn daarbij aanwezig en het wordt een geanimeerde bijeenkomst in café-restaurant Tebberman dichtbij de Grote Puntbrug.  Elke vijf jaar wordt  direct na de dodenherdenking een speciale herdenkingsbijeenkomst in een van de  plaatselijke kerken gehouden.

Op 28 april 1995 wordt in Vroomshoop de monumentenroute 1940-1945 voor Noord Twente en Noord Oost Overijssel in gebruik genomen, die is samengesteld  door secretaris Hans Nieboer en VVV-directeur Bert Kraan uit Vriezenveen. Het eerste exemplaar wordt door de Hardenbergse verzetsman Hendrik Weitkamp in het MCC overhandigd aan oud-bevrijder David Shiffman uit Canada, president van de Manitoba Dragoons.

De expositie “50 jaar later” in de bibliotheek trekt veel bezoek. Er worden de nodige oud-bevrijders en hun partners uit Canada opgevangen in gastgezinnen en het wordt weer gezellig in de Canana Bar in het MCC met ook een gezellige Farewell-party.  In de Irene-kerk wordt een druk bezochte herdenkingsbijenkomst onder leiding van pastoor Anton Eidhof gehouden met ook een Canadese inbreng. Oud-verzetsman Bertus Maters uit Geesteren, die deel uitmaakte van de vooral uit Vroomshopers bestaande  verzetsgroep op het afwerpterrein in Stegeren, is gastspreker. Het christelijk mannenkoor Vroomshoop verleent haar medewerking onder leiding dirigent Gezinus Veldman, die tevens het kerkorgel bespeelt.

De speciale gouden Vroomshoopse bevrijdingsmunten vinden gretig aftrek in 1995.

Op 12 februari 1997 wordt afscheid genomen van medeoprichter en voorzitter Hendrikus Wekamp, die als voorzitter wordt opgevolgd door Joop Prins. Hendrikus wordt dank gezegd voor de voortreffelijke wijze waarop hij het comité door de eerste bijna tien jaren heeft geloodst. Vanuit de St.Willibrordparochie wordt Rudie Drenth als opvolger van Hendrikus Wekamp voorgedragen.

Op 9 februari 1998 wordt afscheid genomen van bestuurslid Jan Telman, een van de gedreven oprichters en pioniers van het 4 mei comité Vroomshoop. De gereformeerde kerk vrijgemaakt draagt in zijn plaats Henk Hofsink voor, die als algemeen adjunct aan de slag gaat.

Op 27 april 1998 wordt het oorlogsmonument 1940-1945 onthuld in het grasveld voor Silentium op het Vredesplein.  Dat monument wordt kort na de oorlog onthuld op de locatie aan de Hoofdstraat dichtbij de Tonnendijkbrug, maar moet wijken vanwege de bouw van hert appartementencomplex Boegstaete.  Burgemeester mr. Bert Meulman van de gemeente Den Ham en oud-middenstander Jaap Kottier, die meewerkte aan het boek “Vroomshoop bevrijd, onthullen het monument op de nieuwe locatie.

Begin februari 1999 neemt penningmeester Jans Becker afscheid, een van de oprichters van het 4 mei comité Vroomshoop. Deze accurate pionier wordt op voordacht door de hervormde gemeente van Vroomshoop opgevolgd door Carolien Eggens, die als penningmeester gaat functioneren.

In het jaar 2000 wordt op 5 mei een grootse wijze Bevrijdingsdag gevierd. Dat wordt samen opgezet met de Oranjevereniging Vroomshoop. Een groot aantal Canadezen wordt in Vroomshoop en ook in Den Ham en andere naburige plaatsen in het kader van “Welcome again Veterans” opgevangen en voor hen is er een feestelijk programma met diverse uitstapjes.

In de gereformeerde Irenekerk wordt onder leiding van ds. Lubbert Adema een herdenkingsbijenkomst gehouden met medewerking van de kopergroep van de Harmonie Vroomshoop onder leiding van Harry ten Brinke. Een speciale expositie over vrijheid in Irene wordt goed bezocht en er is een bevrijdingsloop voor de jeugd, die samen met de Oranjevereniging Vroomshoop wordt opgezet.

Bij de weer druk bezochte dodenherdenking op 4 mei 2001 is de Poolse consul Czubinski gastspreker. Hij wordt vergezeld door de Poolse oud-bevrijder Bruno Majkowski en samen wordt door deze vertegenwoordigers van de Poolse ambassade een krans gelegd bij het monument. 

In dat jaar wordt een begin gemaakt met de jaarlijkse afstemming met 4 mei comités uit andere kernen van de gemeente Twenterand.  Voor de plechtigheid op 4 mei 2003 wordt het Vredesplein verrijkt met een informatietableau met onder meer een uitleg over de beide monumenten. In dat jaar is er meer gerichte aandacht voor de bevrijding van Vroomshoop, die op 5 april 1945 plaats vond. Het christelijk mannenkoor Vroomshoop werkt onder leiding van dirigent Gezinus Veldman mee aan een speciale vesperdienst op 4 mei 2003 in de gereformeerde kerk Irene, waarin ds. Joop Dijkstra voorgaat. Het lied van vrede, vrijheid en recht wordt speciaal voor deze gelegenheid  geschreven, gecomponeerd en ten gehore gebracht.

Vanaf 2003 wordt het V-monument jaarlijks geadopteerd door een van de lokale basisscholen en door het Noordik.  De leerlingen van de Oranjeschool bijten het spits af. In 2004 verdwijnen door vandalisme vijf bronzen letters van het V-monument. Gelukkig worden er vier teruggevonden, maar de vijfde moet opnieuw gegoten worden.

Het V-monument ondergaat ingrijpende onderhoudswerkzaamheden, waarbij vakkundige leerlingen van de BOVO zich laten gelden.

Het jaar 2005 betekent het herdenken en vieren van 60 jaar bevrijding. Op 5 april zijn er verschillende  bijzondere activiteiten. Spectaculair is de Fly Pass  van een squadron met vijf F16 gevechtsvliegtuigen  van de Koninklijke Luchtmacht boven de Grote Puntbrug. Precies 60 jaar na de bevrijding van Vroomshoop op 5 april om 12.00 uur door de Canadese Manitoba Dragoons gebeurt dat op (boven) dezelfde locatie onder grote publieke belangstelling. Ook de media, waarbij de Telegraaf en RTV Oost, zijn massaal aanwezig. Hendrik Kerkdijk onthult een plaquette, die herinnert aan de bevrijding van Vroomshoop, waarbij zijn 26-jarige broer Gerrit Jan Kerkdijk uit Daarlerveen sneuvelt. De Nederlandse, Canadese en Poolse vlag wapperen bij de Puntburg. Een jaar later wordt de plaquette overigens verplaatst naar het appartementencomplex de Puntkolk. Hendrik Kerkdijk en oud-verzetsman Evert Vaartjes zorgen daarbij voor de onthuling.

De Vroomshoopse volksschrijver Bonne Rauhé  neemt het eerste exemplaar van het door hem geschreven boekje van verzoening ”Henrich” in ontvangst.  Dat gebeurt voor het kantoor van sponsor Oosterhave. “Heinrich”  gaat over de vriendschap van een Vroomshoopse jongen met een Duitse soldaat tijdens de Tweede Wereldoorlog. De leerlingen  van de hoogste groepen van de basisscholen en van enkele groepen van Het Noordik krijgen gratis het boekje. De Duitse ambassadeur dr. E. Duckwitz  toont zijn erkentelijkheid en vraagt namens de regering van de Bundesrepublik Deutschland vergeving voor de hetgeen de Nederlanders en mensen in heel Europa uit naam van Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog is aangedaan.  

Op 5 april 2005 wordt ’s avonds op een ponton van van Heteren op de Puntkolk het concert “Soldaat van Oranje” vertolkt door het orkest van De Harmonie Vroomshoop onder leiding van dirigent Alfred Willering met medewerking van pianist Gezinus Veldman. Velen zijn aanwezig bij de herdenking van de gevallenen op het Vredesplein op 4 mei 2005, waarna ds. Simon Bloemhof voorgaat in een herdenkingssamenkomst in de Irenekerk. Op Bevrijdingsdag 5 mei is er een foto-expositie “Vroomshoop 60 jaar bevrijd” in het MCC met een “Wall of Freedom” van de jeugd en jongeren. Ook is er een bevrijdingsbrunch op 5 mei 2005. Er wordt weer samen opgetrokken met de Oranjevereniging Vroomshoop.

Estafettelopers van de atletiekvereniging Twenterand brengen het bevrijdingsvuur vanaf Wageningen naar Vroomshoop, waar dat op het Oranjeplein plein bij het MCC wordt ontstoken door oud-verzetsman Evert Vaartjes.

In 2006 wordt de elektrische klok van het monument 1940-1945 door frustratie vanwege de verloren WK-voetbalwedstrijd tegen Portugal vernield. Gelukkig herstelt de gemeente Twenterand dat snel en voortvarend. Dezelfde gemeente ontwikkelt op  verzoek van het 4 mei comité een groenplan op het Vredesplein, waardoor vanaf 2007 het Vredesplein en dan met name de directe omgeving van het V-monument jaarlijks in april en mei groeit en bloeit “als een roos”. 

Tijdens de jaarvergadering  op 21 februari 2007 wordt afscheid genomen van initiatiefnemer en voorzitter Joop Prins (70) vanwege diens verhuizing naar Wierden. Joop Prins wordt benoemd tot erelid van het 4 mei comité Vroomshoop. John Mulder wordt benoemd als nieuw bestuurslid van het 4 mei comité. Secretaris en medeoprichter Hans Nieboer volgt Joop Prins op als voorzitter en Rudie Drenth wordt secretaris als opvolger van Hans.  In 2007 ontvallen ons voorzitter Hendrikus Wekamp, oud-verzetsman Evert Vaartjes en vrijwilliger Hendrik Kerkdijk en we leven mee met de families.

Het sneuvelen van de 20-jarige Vroomshoper Tim Hoogland tijdens een vredesmissie in Afghanistan op 20 september 2007 heeft veel impact. Het V-monument op het Vredesplein wordt het middelpunt van door velen gedeeld verdriet. We betonen ons medeleven met de zwaar getroffen familie Hoogland.

In het 20ste jubileumjaar van het 4 mei comité Vroomshoop in 2008 wordt in de openbare bibliotheek op het Vredesplein de expositie “Vrede betekent iets” gehouden onder veel belangstelling, ook van de schooljeugd. Met bibliothecaresse Geja van Benthem en het overige personeel van de bibliotheek wordt steeds nauw samengewerkt bij zulke gelegenheden en dat geldt ook voor de jaarlijkse adoptie van het monument. Dezelfde constructieve samenwerking is er steeds vanaf de beginperiode met de begrafenisvereniging Vroomshoop-Daarlerveen, met de muziekvereniging De Harmonie Vroomshoop en met EHBO’er Johan Lambers bij de herdenkingen. Het V-monument ondergaat een grote onderhoudsbeurt door schilder Henk Oelen, waarbij een anti graffiti laag wordt aangebracht.

De massaal bijgewoonde herdenking van 4 mei 2008 is indrukwekkend, waarbij De Harmonie Vroomshoop voor de 20ste achtereenvolgende keer haar medewerking verleent. Twintig militairen van het 13e infanteriebataljon van de Bravo Compagnie uit Assen vormen een indrukwekkende erewacht bij het monument ter nagedachtenis aan hun gesneuvelde kameraad Tim Hoogland.

Burgemeester Helmer Koetje van de gemeente Twenterand gaat in op het landelijke thema “Solidariteit is de ruggengraat van vrijheid”. Namens de Russische partnergemeente Lomonosov spreekt wethouder Olga Zacharova en zij stelt dat waarden als vrede en herdenken ons bij het herdenken verbindt. De Canadese veteraan Frank Hubbard bezoekt met zijn echtgenote Vroomshoop voor de vierde keer. De oud-bevrijder legt samen met leerlingen van de adoptieschool een krans bij het monument.  

Er wordt door het 4 mei comité actief meegewerkt aan de viering van 150 jaar Vroomshoop in 2009. Op 4 april rijden zo’n 20 voertuigen etc. van Keep Them Rolling met een optocht door het Kanaaldorp. Tijdens de static show is het genieten geblazen met een optreden van de XII Manitoba Dragoons & Pipe band uit Hardenberg.

Tijdens de herdenking 4 mei 2009 wordt onder overweldigende belangstelling de herinneringsplaquette onthuld met 10 namen van Vroomshoopse gevallenen van zowel de Tweede Wereldoorlog als de periode erna (Nederlands Indië en Afghanistan).

De namen zijn: Albert van Dijk, Jan Jacob de Groot, Jan van der Haar, Tim Robert Hoogland, Fennigje Hendrika Koes, Geert Hendrik Mulder, Harm Harmannus Nieboer, Jan Vaartjes, Henrikus de Vries en Herman Zandbergen.

De onthulling gebeurt door wethouder Johan Oordt van de gemeente Twenterand, voorzitter Reijer Dooijeweerd van de Oranjevereniging Vroomshoop en leerlingen van de adoptieschool Nieuwoord. Vele nabestaanden van de slachtoffers van oorlog en geweld zijn bij deze plechtigheid aanwezig, De Vroomshoper Feibe van ’t Oever heeft het initiatief genomen om de namen te laten vermelden. Een enquête onder de bevolking leert dat 77% dat met hem eens is.

Voorganger Jaap van der Zeeuw leidt de bezinningssamenkomst in de Baptisten kerk het Lieniezer direct na de herdenking op 4 mei. Het christelijk gemengd koor Zang en Vriendschap verleent daarbij haar medewerking.

De oud-verzetsman Jan van Weerden uit Amerika, schrijver van het boek “De Oorlogsvlag”, die in Vroomshoop ondergedoken is geweest, bezoekt in de zomer van 2009 het V-monument en oorlogsgraven. Hij krijgt een fotocollage met foto’s van de bevrijding van Vroomshoop aangeboden.

Ds. Perry Storm leidt een bezinningsdienst in de baptisten kerk Het Lieniezer direct
na de herdenking van de gevallenen op 4 mei 2010. Het jongerenkoor Revival van de 
Willibrordparochie  onder leiding van Leon Beukers zorgt voor de muzikale omlijsting. 
 

In het jaar 2010 komt 65 jaar bevrijding in beeld. Het project met dominostenen “Steengoed” wordt samen met het Noordik gerealiseerd. Met cellenbetonblokken van sponsor de fa. Raab Karcher uit Vriezenveen worden onder leiding van docente Marjanne Moolenaar goede waarden als vrede, vrijheid en naastenliefde in stenen tot uiting gebracht. Die stenen worden op 5 mei op het Vredesplein ongericht en dat gaat gepaard met toepasselijke gedichten van leerlingen van basisscholen in het kader van “Dichterbij de vrijheid”. 

De opgerichte stenen met slechte waarden als jaloezie, haat en oorlog worden als dominostenen omgestoten en vallen in gruzelementen door toedoen van de 89-jarige Canadese bevrijder Steve Oslanski en wethouder Jan Binnenmars van de gemeente Twenterand. Dorpsdichter Jan D. Lindenhovius uit Den Ham gaat in op het landelijke thema “Vrijheid wereldwijd”. De muziekgroep Toet- en Bloaslust zorgt voor de muzikale omlijsting.

Op 5 mei komt  de loopgroep De Zandstuve Vroomshoop het bevrijdingsvuur brengen, dat op het Oranjeplein wordt ontstoken door de Canadese bevrijder Steve Oslanski. Kinderen kunnen zich uitleven met een ballonnenwedstrijd en een spelencircuit. ’s Avonds is er door toedoen van de Oranjevereniging Vroomshoop een muzikaal optreden met zangeres Monique Smit. In de bibliotheek wordt met een mini-expositie aandacht besteed aan 65 jaar vrijheid. Eind mei is er in sporthal De Stobbe “Dance for Freedom” met achttien dansgroepen van de basisscholen en van Het Noordik, die wordt geleid door Heleen Lamberink.

Op 22 oktober 2010 wordt de herinneringsplaquette op het Vredesplein door een vrachtwagen geraakt en vernield. De plaquette wordt vervangen en er is na een gepleegd onderzoek in afstemming met de familie met Wietse Hof een elfde naam eraan toegevoegd.

In 2011 wordt het bevrijdingsvuur vanuit Wageningen naar het Vredesplein gebracht door de leden van de loopgroep de Zandstuve Vroomshoop en ontstoken door wethouder Jan Binnenmars van de gemeente Twenterand.  De estafettelopers worden onder grote publieke belangstelling op feestelijke wijze binnen gehaald door De Harmonie Vroomshoop.

Op 5 maart 2012 neemt John Mulder na vijf jaar afscheid als bestuurslid vanwege drukke werkzaamheden. John heeft vanuit een persoonlijke betrokkenheid en drive organisatorisch en ook creatief het nodige voor ons comité betekend. Hij wordt opgevolgd door Jeanine de Jong.

Op 5 mei 2012 wordt het bevrijdingsvuur weer naar Vroomshoop gebracht door leden van de loopgroep De Zandstuve Vroomshoop, waarbij estafetteloper en bestuurslid Jan Hankamp het vuur ontsteekt.

Het jaar 2013 staat in het teken van het 25-jarig jubileum van het 4 mei comité Vroomshoop. Op 5 april vindt na de adoptie-overdacht van het monument een mars van vrede en vrijheid plaats. Die voert vanaf de grote Puntbrug, waar de Manitoba Dragoons Vroomshoop bevrijdden, tot aan het Vredesplein.

De Malletband van de Harmonie Vroomshoop met majorettes en minirettes en voertuigen van Keep them Rolling begeleiden de mars. Er is veel publieke belangstelling langs de route, waar uitbundig wordt gevlagd. Op het Vredesplein wordt het Wilhelmus en een mars gespeeld door De Harmonie Vroomshoop. Het orkest van de Harmonie Vroomshoop verzorgt daarna onder leiding van dirigent Kimmy Reef  een welluidend bevrijdingsconcert “”Music for Freedom” in de Irenekerk.

Op 6 april 2013 plaatst cultuurwethouder Hidde Visser van de gemeente Twenterand de eerste twee van de in totaal 40 billboards, die langs de openbare wegen in Vroomshoop staan. Op deze bilboards “Vroomshoop for Freedom” zijn historische en aansprekende foto’s van oorlog, verzet en bevrijding van Vroomshoop afgebeeld. Leerlingen van lokale basisscholen en van de christelijke scholengemeenschap voor voortgezet onderwijs Het Noordik zorgen voor creatieve uitingen en ook lokale schilders en fotografen laten zich niet onbetuigd. Tot 6 mei 2013 loopt dit project, dat ook veel media-aandacht genereert.  Door subsidie van de gemeente Twenterand en financiële steun van bedrijven is dit project financieel haalbaar. Door de jaren heen is dit steeds het geval geweest: overheid, burgers, middenstand en bedrijven steunen waar nodig projecten van ons comité. De introductie van de Vrienden van het V-monument zorgt voor gegarandeerde jaarlijkse bijdrages.

Op 19 april 2013 opent burgemeester ir. Cornelis Visser van de gemeente Twenterand in het gereformeerd kerkelijk centrum Irene de jubileumexpositie “Vroomshoop for Freedom”. De bezienswaardige expositie duurt ruim een week met zeker 500 bezoekers, naast nog eens 600 leerlingen van scholen. Marcel van Dijk presenteert in de kerkzaal en goed bezochte bijeenkomst over oorlogs- en verzetsproza en poëzie met interviews met schrijvers. Daarbij is er een muzikale omlijsting van Rein Vos van Avezathe (piano), die Erna Haaksman en Albert Wessels begeleidt. Carolien Eggens declameert meerdere toepasselijke gedichten.

De door jong en oud druk bezochte 25ste herdenking van de gevallenen op 4 mei 2013 op het Vredesplein wordt opgeluisterd door toepasselijke liederen van het christelijke mannenkoor Vroomshoop onder leiding van Gezinus Veldman.

Op 5 mei 2013 brengt de loopgroep van De Zandstuve Vroomshoop het bevrijdingsvuur vanuit Wageningen. De estafettelopers krijgen een enthousiast onthaal en voorzitter Ben Davenschot van De Zandstuve en comitélid Carolien Eggens ontsteken samen het bevrijdingsvuur. Supermarkt C1000 Veld is steeds de sponsor van die activiteit en zorgt onderweg voor de inwendige mens, terwijl vervoerde Sickman zich ook niet onbetuigd laat.

Op 18 juni 2013 wordt afscheid genomen van algemeen adjunct Henk Hofsink, die het 4 mei comité sinds 1998 heeft gediend. Henk is de erkende klusjesman binnen het comité en voor zijn niet aflatende inzet  zijn we hem zeer erkentelijk. De gereformeerde kerk vrijgemaakt draagt Gerwin Plaggenmars voor als zijn opvolger.

In 2014 sneuvelt de glazen plaquette voor de tweede keer, nu door toedoen van een personenauto. De glazen plaquette wordt hersteld. Het 4 mei comité begint wel na te denken over een plaquette van ander wat meer vandalismebestendig materiaal.

Het 70ste bevrijdingsjaar groeit uit tot een bijzonder geheel. Naast de adoptieoverdracht op 5 april 2015 tussen de Willibrordusschool en de Oranjeschool is er op 15 april onder grote belangstelling een lezing van de schrijfster Paulien Broekema in het nieuwe activiteitencentrum Het Punt. Zij gaat in op haar boek “Benjamin,  een verzwegen dood”. In hetzelfde gebouw aan de burgemeester Koetjestraat wordt de expositie “Vroomshoop, 70 jaar bevrijd en nu?” gehouden. De Vroomshoopse fotograaf Marijke Talen toont daarbij haar fotoboek OverLeven met als een van de geportretteerde en geïnterviewde Joodse overlevenden Siegfried van Maagdenburg. Deze verblijft als jonge onderduiker bij de familie Kassies in Vroomshoop en maakte de bevrijding van Vroomshoop op 5 april 1945 persoonlijk mee.

Hoogtepunt van het jaar 2015 vormt de uitvoering van de theaterproductie “5 april 1945” over de zo bewogen bevrijding van Vroomshoop. Dat levert op 24, 25 en 26 april vier keer volledig uitverkochte theaterzaal  op in het Punt. De geladen voorstellingen boeien en ontroeren de bezoekers vanaf de eerste tot en met de laatste. Hans Nieboer wordt geïnspireerd door de landelijke uitvoering “Soldaat van Oranje” in Katwijk en schrijft een theaterstuk over de bevrijding van Vroomshoop op 5 april 1945. De jonge Vroomshoopse regisseur Jennifer Veltink bereidt op een vakkundige en ook enthousiaste wijze de pakweg 75 lokale toneelspelers en speelsters terdege voor. Bij hen zijn vele leerlingen van de Oranjeschool, samen met hun ouders. 

De oud-Vroomshoper Henri Gerrits en de Vroomshoopse musicus Gezinus Veldman zorgen voor pakkende composities van nummers, die speciaal voor deze uitvoering zijn geschreven. De muzikale uitvoerenden zijn pianist en dirigent Gezinus Veldman, de kopergroep van de Harmonie en slagwerker Joost Visser. Het toneelspel is dankzij de vele intensieve repetities indringend en overtuigend. De beelden op het grote scherm zijn uitermate professioneel dankzij Berto de Jong, Herman Pierik en John Mulder. De voice-over is de oud-Vroomshoper Alberto Stegeman, bekend van z’n Tv–programma’s voor SBS 6. 

De gevechten bij de Tonnendijkbrug, de  beklemmende gijzeling van een deel van de Vroomshoopse bevolking, de bijna-executie van 24 mannen en de bevrijding komen op fascinerende wijze in beeld. De komst van een heuse Canadese gevechtswagen van de Manitoba Dragoons wordt met gejuich begroet door de meelevende bezoekers. Uniformen en gevechtskleding van zowel Duitse soldaten als verzetsmensen uit de Tweede Wereldoorlog, wapens en ook dagelijkse kleding uit die tijd maken het af.

De reacties zijn unaniem lovend, ook in pers, en in het grand vrijheidscafé van Het Punt wordt na afloop van het memorabele theaterstuk de bevrijding volop gevierd.  Het totaalbedrag van meer dan  € 30.000,00  voor de theaterproductie wordt geheel financieel gedekt door entreegelden, sponsoren, het Prins Bernhard Fonds, het Cultuurfonds van de gemeente Twenterand, de Cogas, terwijl de subsidie van de provincie Overijssel er in gunstige zin boven uit springt. Vormgever John Mulder en Hans Nieboer tekenen voor een DVD en een fotoboek, die gretig aftrek vinden. De fraaie foto’s zijn gemaakt door Arend Gerrritsen, Kaas Dragt en TC Tubantia.

Burgemeester Cornelis Visser, de Joodse overlevende Ben Jesserun en voorzitter Hans Nieboer van het 4 mei comité Vroomshoop planten op Bevrijdingsdag 5 mei samen een OverLevensboom bij Het Punt. Na de massaal bezochte herdenking op het Vredesplein op 4 mei wordt er in kerkelijk centrum Het Anker een interkerkelijke dankdienst voor de bevrijding gehouden, waarbij ds. Frans Schipper voorgaat.

Jongeren die een reis naar het concentratiekamp Auschwitz in Polen hebben gemaakt, vertellen daarover. De kopergroep van de Harmonie Vroomshoop verleent haar medewerking aan deze indrukwekkende samenkomst.

Een Vroomshoopse dansgroep voert op Bevrijdingsdag 5 mei 2015 een Dance for Freedom op en begeleidt samen met de Harmonie Vroomshoop de estafettelopers van de loopgroep De Zandstuve van het Vredesplein naar het Punt. Voorzitter Hans Nieboer verwelkomt daar de lopers en vervolgens wordt het bevrijdingsvuur door estafettelopers ontstoken. De Bevrijdingsdag 2015 wordt afgesloten met een prachtig en gevarieerd bevrijdingsconcert in de theaterzaal van Het Punt door het orkest van De Harmonie Vroomshoop onder leiding van dirigent Gertjan Lenderink.  Het bestuur de Oranjevereniging Vroomshoop heeft besloten om niet meer samen vorm en inhoud te geven aan de vijfjaarlijkse festiviteiten op Bevrijdingsdag, omdat dat niet bij hun directe activiteiten aansluit.

Op zondagavond 10 mei 2015 wordt er in samenwerking tussen de kerkenraad van de protestantse gemeente te Vroomshoop en het 4 mei comité in kerkelijk centrum Irene een speciale dienst gehouden.
Ds. Johan Antonides gaat daarbij in op het thema “Vier de vrijheid”.

Op 1 juli 2016 overlijdt Joop Prins, de initiatiefnemer, oud-voorzitter en  erelid van het 4 mei comité Vroomshoop. Leden van het 4 mei comite zijn aanwezig bij de dankdienst voor het leven van Joop Prins in Wierden en de aansluitende begrafenis. Op 30 januari overlijdt medeoprichter en oud-penningmeester Jans Becker, die zijn sporen voor het 4 mei comité volop heeft verdiend. We betuigen de familie ons medeleven.

Medio mei 2017 doet het 4 mei comité actief mee aan de foto-expositie “OverLeven” van Marijke Talen in het Middendorpshuis in Den Ham met bezienswaardig materiaal over de bevrijding van Vroomshoop.

Na meer dan 20 jaar trouwe dienst verlaat Rudie Drenth in oktober 2017 het 4 mei comité Vroomshoop. Rudie is op zijn bekende rustige en weloverwogen wijze achtereenvolgens penningmeester en secretaris geweest en fungeerde ook een periode als vicevoorzitter. Rudie heeft altijd een werkzaam aandeel in het welslagen van de jaarlijkse adoptieoverdracht op 5 april en de herdenking op 4 mei op het Vredesplein gehad. In restaurant De Aanleg wordt op informele wijze afscheid genomen van Rudie Drenth.

Zijn opvolger is er dan al bij aanwezig  in de persoon van Floris Eising, die vicevoorzitter wordt. Gerwin Plaggenmars gaat voorlopig de financiën beheren en Mariska Eggens wordt ingewerkt als opvolgster van haar schoonmoeder Carolien Eggens, die in 2018 afscheid zal nemen.  De vernieling van drie bronzen letters betekent een tegenvaller. Het is goed dat we verzekerd zijn via de de gemeente Twenterand, maar deze vorm van vandalisme is en blijft zeer irritant. Bij de gemeente Twenterand wordt aangedrongen  op meer verlichting op het Vredesplein.

Er zijn al langere tijd plannen voor het realiseren een nieuw bevrijdingsreliëf aan het Zwolsekanaal, die steeds meer manifest worden. John Mulder van Buro Kordaat maakt het ontwerp en Seine Metaal & Snijtechniek uit Vroomshoop realiseert het monument. Daarop zijn meerdere aansprekende afbeeldingen  te zien van de Bevrijdingsdag 5 april 1945. Uiteindelijk wordt de definitieve locatie bepaald: schuin tegenover de Eastborn en direct ten westen van het Sluis V-monument van Levend Vroomshoop langs het Zwolsekanaal.

Een luistervoorziening komt er tevens en de bekende oud-Vroomshoper Alberto Stegeman vertelt daarbij het doorleefde verhaal van de bevrijding van Vroomshoop. Een lege flessenactie bij de Super Coop Vroomshoop brengt geld voor het nieuwe monument in het laatje en daarnaast bieden verschillende sponsoren de helpende hand. Ook worden meerdere fondsen met succes aangeschreven.  De opbrengst van de clubkasactie van de Rabobank Noord- en West Twente draagt ook bij in het financiële succes.

Op 5 april 2018 wordt begonnen met de adoptieoverdracht met leerlingen van Nieuwoord en ’t Groeipunt en is de DVD van de theaterproductie “5 april 1945” voor iedereen te zien. ’s Middags wordt een druk bezochte jubileumreceptie van het 30-jarige 4 mei comité Vroomshoop gehouden in het grand café van Het Punt, die wordt geleid door voorzitter Hans Nieboer.

Daar wordt op hartverwarmende wijze afscheid genomen van penningmeester Carolien Eggens. Zij heeft zich altijd nauwgezet van haar taak gekweten en was een in alle opzichten een meelevend en betrokken bestuurslid van het 4 mei comité. Mariska Eggens wordt als haar opvolgster geïntroduceerd. Mariska wordt penningmeester, terwijl interim-penningmeester Gerwin Plaggenmars secretaris wordt. 

Speciale gasten tijdens deze Vroomshoopse Bevrijdingsdag zijn een achttal oud-gegijzelden met hun partners, waarbij genodigden uit Australië en Amerika.  Zij waren nog jonge kinderen of pubers ten tijde van de bevrijding op 5 april 1945. Samen met de overige genodigden wordt in de theaterzaal van Het Punt gekeken naar de première van de indringende documentaire “Een ware bevrijding” van oud-Vroomshoper Dennie van Dijk. Hans Nieboer interviewt in de documentaire zeven oud-gegijzelden en Gezinus Veldman zorgt voor de begeleidende pianomuziek.

Tijdens de door vicevoorzitter Floris Eising geleide aansluitende bijeenkomst in het theater van Het Punt zorgt behalve pianist Gezinus Veldman bariton Albert Wessels en de kopergroep van de Harmonie Vroomshoop voor de muzikale invulling. Door de vervoerder Sickman, een trouwe sponsor van het 4 mei comité Vroomshoop,  worden de oud-gegijzelden naar het bevrijdingsreliëf gebracht. Daar verrichten ze  samen met burgemeester Annelies van der Kolk de onthulling.

Het christelijke mannenkoor Vroomshoop en de kopergroep van De Harmonie Vroomshoop verlenen onder leiding van Gezinus Veldman hun medewerking bij het onthulling langs het Zwolsekanaal in de nabijheid van het monument Sluis V. Een Canadese jeep komt met Canadese militairen ook in beeld. De oud-gegijzelden Janny Visscher de Groot uit Emmen en Guus Kempe uit Vroomshoop houden indrukwekkende toespraken. Ook burgemeester Annelies van der Kolk van de gemeente Twenterand en voorzitter Hans Nieboer van het 4 mei comité Vroomshoop gaan in op de herwonnen vrijheid en de meerwaarde van dit monument.

Het journaille, waarbij RTV Oost,  is op volle sterkte uitgerukt om deze gedenkwaardige onthulling te verslaan, waarop veel publiek is afgekomen. Een fotoboek “Een bewogen dag”, vorm gegeven door John Mulder van Buro Kordaat met foto’s van de Vroomshoper Erwin Heuver en teksten van Hans Nieboer, blikt in woord en beeld terug op deze Bevrijdingsdag van Vroomshoop. De documentaire “Een ware bevrijding” uitgegeven en verkocht.  De gemeente Twenterand laat zich met de groenvoorziening en een schelpenpad bij het bevrijdingsreliëf en eigentijdse verwijsborden van haar beste kant zien.

Het nieuwe bevrijdingsreliëf wordt opgenomen in de Europese Memory Route (Salland en West Twente), toch wel een erkenning.

De schrijver Wim Grootenhuis uit Erika presenteert op 23 april 2018 in Het Punt zijn boek “Kamp Erika en kamp Erica”. Daarin komen ook ingrijpende gebeurtenissen tijdens de oorlog in Vroomshoop aan de orde. De vestiging Vroomshoop van de openbare bibliotheek Twenterand en het 4 mei comité Vroomshoop bieden deze informatieve avond aan. 

Het jaar 2019 verloopt relatief rustig met de nodige voorbereidingen op 75 jaar vrijheid in 2020. Hans Nieboer neemt daartoe zitting in een kernteam van de gemeente Twenterand om de activiteiten van de verschillende kernen op elkaar af te stemmen.

De adoptieoverdracht op 5 april 2019 van het V-monument krijgt een extra dimensie doordat de leerlingen de documentaire over de gijzeling van  april 1945 bekijken in het theater van Het Punt. Naast de monumenten op het Vredesplein het bevrijdingsreliëf wordt het nieuwe bevrijdingsreliëf langs het Zwolsekanaal bezocht.

Er is weer een prima bezochte herdenking op het Vredesplein op 4 mei. De trompettist Johan Vos van de Harmonie Vroomshoop blaast weer het taptoe signaal en krijgt gelet op zijn muzikale prestaties publicitaire aandacht in TC Tubantia.

Voorzitter Hans Nieboer (70) geeft aan dat hij in het 75ste bevrijdingsjaar z’n werkzaamheden binnen het 4 mei comité Vroomshoop na 32 jaar gaat beëindigen. Er wordt gelukkig snel een opvolgster gevonden in de persoon van  Suzanne Ekkel. Dat betekent na het eerdere vertrek van Rudie Drenth, Carolien en in 2020 van Hans met de komst van Mariska Eggens, Floris Eising en Suzanne Ekkel een aanzienlijke verjonging binnen het bestuur van het 4 mei comité.  

Door vandalisme wordt opnieuw de glazen plaquette op het  Vredesplein vernield en nu is de maat voor het 4 mei comité vol. Seine Metaal & Snijtechniek werkt een ontwerp van een nieuwe herinneringsplaquette John Mulder van Buro Kordaat uit. De fraai ogende metalen plaquette bevat nu twaalf namen. In afstemming met de familie Fokkert en na onderzoek wordt de naam van de in het kamp Magdenburg in Duitsland omgekomen Hermannes Fokkert vermeld.

Eind december 2019 overlijdt Geja van Benthem op 62-jarige leeftijd na een periode van ziekte toch onverwacht. Geja was 40 jaar lang hét gezicht van de bibliotheek in Vroomshoop. Het 4 mei comité Vroomshoop is haar ontzettend veel dank verschuldigd voor de uitstekende samenwerking bij talloze projecten. Met haar partner Albert Schuurman wordt meegeleefd bij dit grote verlies.

Tijdens de jaarvergadering op 18 februari 2020 wordt er een activiteitenprogramma voor 75 jaar vrijheid vastgesteld, dat staat als een huis. Het programma krijgt de benaming “Jess”, dat herinnert aan de codenaam bij de bevrijding op 5 april 1945 van Vroomshoop door de Canadese Manitoba Dragoons. In wezen is al met de uitvoering begonnen doordat tijdens kerstavond 2019 de leden van het 4 mei comité kaarsen op de oorlogsgraven leggen.

Tot het uitgebreide activiteitenprogramma behoren onder meer een Bevrijdingsdienst in de voormalige hervormde kerk (nu KC Het Anker) net als 75 jaar geleden, gedichten en tekeningen van leerlingen van basisscholen, een bevrijdingskrant uit 1945 en speciale bevrijdingsvlaggen. Verder een Memory Route Vroomshoop 1940-1945 langs dertig markante locaties uit de Tweede Wereldoorlog met gebruik van QR codes, een themabijeenkomst in het theater van Het Punt, een mini-expositie en films in het theater en het vieren van Bevrijdingsdag met allerlei live optredens en tot slot het Bevrijdingsvuur bij Het Punt.  Financieel is het geheel goed afgedekt door een bijdrage van de gemeente Twenterand, door sponsors en door eigen middelen. 

Het 4 mei comité presenteert  dit ambitieus programma in het in Goor bij de aftrap van de campagne “75 jaar bevrijd” van de provincie Overijsel. Foto’s van oorlog en bevrijding uit ons archief opvallend scoren opvallend hoog in Overijssel en dingen zelfs mee naar de meest aansprekende 100 landelijke foto’s.

Onverwacht gooit de corona crisis roet in het eten en alle publieke activiteiten worden geannuleerd. Het 4 mei comité Vroomshoop moet besluiten de meeste onderdelen naar april en begin mei 2021 door te schuiven voor de herdenking en viering van 75 + 1 jaar vrijheid. Dat is, gelet op de langdurige en intensieve voorbereidingen, toch wel een teleurstelling.

Toch worden waar mogelijk niet publiek gebonden activiteiten in 2020 uitgevoerd. Zo beieren de kerklokken in Vroomshoop en Geersdijk op zondag 5 april.  Er dan meer dan 300 speciale grote en wat kleinere Vroomshoopse bevrijdingsvlaggen met het door John Mulder van Buro Kordaat vorm gegeven logo Jess aan de man (en vrouw) gebracht.  Op 7 april 2020 wordt huis aan huis als bijlage in de Week van Twenterand de unieke Bevrijdingskrant van Vroomshoop breed verspreid. Die krant is door Hans Nieboer in de stijl van april 1945 geschreven en ook als zodanig vorm gegeven door Dennie van Dijk.

Doorleefde verhalen over en met de laatste drie ooggetuigen van oorlog en bevrijding in Vroomshoop komen daarnaast in een mini-serie in dezelfde weekkrant.

Leerlingen van scholen doen actief mee met uitingen over vrede een vrijheid. Elke dag komt er een geselecteerd gedicht of een tekening op de Facebookpagina van het 4 mei comité en de drie prijswinnaars ontvangen het boek “Oorlogswinter” van Jan Terlouw als beloning.

De herdenking van de gevallenen op 4 mei 2020 gaat door, maar zonder publiek. Wethouder Mark Paters van de gemeente Twenterand legt een krans namens het gemeentebestuur. Suzanne Ekkel doet dat namens alle organisaties die onder normale omstandigheden een krans of bloemstuk leggen:. Dat zijn de Canadese bevrijders, de schooljeugd, de Oranjevereniging Vroomshoop, het Rode Kruis Twenterand, de jongeren van de inloop van Het Front, de veteranen van Twenterand en het 4 mei comité Vroomshoop.

Trompettist Johan Vos speelt op indrukwekkende wijze op 4 mei het taptoe signaal en na de twee minuten stilte het eerste couplet van het Wilhelmus. Voorafgaande aan die plechtigheid op het Vredesplein leggen de leden van het 4 mei comité Vroomshoop witte rozen op twaalf graven van de oorlogsgraven. Dat gebeurt ook  op graven van de op de herinneringsplaquette of in de Memory Route opgenomen slachtoffers van oorlog en geweld. De rozen worden neergelegd op de graven van oude begraafplaats Vroomshoop bij het Vredesplein, op de algemene begraafplaats Dennenhof aan de Dennenweg in Den Ham, op de oude begraafplaats aan de Molenstraat in Den Ham en op de RK begraafplaats aan de Schoolstraat in Geerdijk.

Op het graf van Tim Hoogland op de algemene begraafplaats Dennenhof wordt zoals elk jaar op 4 mei een bloemstuk door een lid van het 4 mei comité Vroomshoop gelegd, dat in het bijzijn van de familie Hoogland. Deze activiteiten op de bijzondere herdenkingsavond 4 mei 2020 worden vastgelegd door onze “hoffotograaf” Erwin Heuver.

Op verzoek van de overige leden van het 4 mei comité Vroomshoop besluit medeoprichter en voorzitter Hans Nieboer nog een jaar aan te blijven. Het is te hopen en te verwachten dat hij  op 5 mei 2021 onder een gelukkiger gesternte afscheid kan nemen als voorzitter.

Een stuk van de letter N van het monument blijkt afgebroken te zijn. Hiervan wordt aangifte gedaan en dit wordt snel hersteld. Het 4 mei comité blijft aandacht vragen bij het gemeentebestuur van  Twenterand voor extra veiligheidsmaatregelen op het Vredesplein. De gemeente  heeft daartoe al bosschage verwijderd en de verlichting versterkt. Het 4 mei comite Vroomshoop hoopt daarnaast dat alerte burgers bij voorkomende onregelmatigheden dit melden bij de politie.  

Er wordt een extra actie opgezet om nog meer Vrienden (en Vriendinnen) van het Monument te interesseren. Voor minimaal een tientje per jaar wordt het werk van het 4 mei comité gesteund. Deze inkomsten zijn welkom en zorgen voor continuïteit wat de inkomsten betreft.

vriendofvriendinthumb

Vriend of vriendin worden van het V-monument?